علائم خرابی گیربکس 7 سرعته مرسدس بنز
علائم خرابی گیربکس 7 سرعته مرسدس بنز
اگر شما صاحب مرسدس بنز با گیربکس 7 سرعته هستید یا قصد نگهداری آن را دارید، شناخت این علائم به موقع می تواند هزینههای سنگین تعمیر کامل را کاهش دهد . در ادامه ابتدا به معرفی مختصر این گیربکس می پردازیم سپس علائم هشداردهنده، علل احتمالی و راهکارهای پیشگیری را شرح می دهیم.
معرفی مختصر گیربکس 7 سرعته مرسدس(7G- Tronic/کد722.9)
- مرسدس بنز در اوایل دهه 2000 گیربکس اتوماتیک 5 سرعته را با مدل -5G-Tronic جایگزین کرد و سپس نسخه ارتقا یافته و پیشرفته تر( 7G- T-ronic)بامدل کد داخلی 722/9 یا NAG2 را عرضه نمود.
- این گیربکس 7 دنده جلو (+دنده عقب) است و دارای سیستم بوکسی مدرن الکترونیکی (ماژول کنترل گیربکس یا Mechatronic/TCMمدول کنترل انتقال) می باشد.
- یکی از نقاط ضعف طراحی این است که ماژول کنترل (Mechatronic/TCM) داخل محفظه گیربکس و در تماس مستقیم با روغن قرار دارد و اگر روغن آلوده باشد یا سختی داشته باشد، آسیب پذیری آن بیشتر می شود.
- با مراقبت مناسب و تعویض به موقع روغن و فیلتر، عمر مفید آن میتواند به مقدار چشم گیری افزایش یابد.
علائم خرابی گیربکس 7 سرعته مرسدس بنز
تأخیر در تعویض دنده /تعویض دیرهنگام
هنگام شتاب گیری یا تعویض دنده،حالت تأخیر وجود دارد یا خودرو در دنده پایین باقی می ماند؛ ممکن است به دلیل ضعف در سنسورها،گرفتگی مسیرروغن، خرابی سولنوئیدها یا ضعف در ماژول کنترل باشد.
تعویض دنده ناگهانی یا جهشی (کلاک/جیرجیر)
هنگام تغییر دنده، حس تکان ناگهانی یا لرزش وجود دارد خرابی در شیرها،مسیرروغن،یا عملکرد نادرست مدول کنترل ممکن است باعث این رفتار شود.
گیربکس وارد حالت Limp Mode می شود
سیستم تشخیص خطا،گیربکس را در یک دنده محدود می کند (معمولا دنده 2 یا 6) وقتی سیستم کنترل،مشکل جدی تشخیص دهد؛به منظور محافظت این حالت فعال می شود.
عدم تعویض دنده یا گیرکردن در یک دنده
گیربکس مثلا روی دنده 4 باقی می ماند و به دنده بالاتر نمی رود.نقص در مدار کنترل،ماژول داخلی،یاسنسورهای سرعت ممکن است این وضعیت را ایجاد کنند.
لرزش یا ضربه هنگام تعویض دنده در دماهای پایین
وقتی گیربکس سرد است (هنوز به دمای کار نرسیده است) تعویض 2 به 3 یا مشابه آن با لرزش همراه است؛ برخی افراد گزارش داده اند که این وضعیت در گیربکس VG نرمال است اما اگر شدید باشد، نشانه ای از مشکل است.
لرزش،تکان یا ارتعاش در زمان حرکت عادی
هنگام رانندگی، لرزش یا لرزش خفیف در گیربکس یا اطراف آن احساس می شود ممکن است به دلیل سایش قطعات داخلی،دریچه ها یا روغن نامرغوب باشد.
صداهای غیرطبیعی در وضعیت تغییر دنده
شنیدن صدای کلیک، جیرجیر یا صدای زوزه در هنگام تعویض دنده ممکن است قطعات داخلی، دندهها یا سیستم هیدرولیک آسیب دیده باشند.پ
خطاهای مرتبط با سنسور سرعت (کدهای خطا)
کدهایی مانندp0718،p0718،p0722،p0721 و … ظاهر می شوند این کدها اغلب مربوط به سنسورهای سرعت داخلی گیربکس هستند که در عملکرد صحیح تعویض دنده تأثیر دارند.
روغن گیربکس کثیف یا وجود ذرات فلزی در روغن
در هنگام بازکردن کارتل یا ته ریز روغن، ذرات فلزی یا تراشه مشاهده می شود نشان دهنده ساییدگی داخلی یا شکست قطعات است و اگر نادیده گرفته شود ممکن است صدمه شدیدتر رخ دهد.
مصرف بالا یا داغ شدن غیر معمول گیربکس
دمای گیربکس زیاد می شود یا روغن سرعت دمایی بیشتر از حد نرمال دارد، ممکن است به دلیل کمبود روغن،کارکرد نامناسب خنک کن گیربکس یافشار ضعیف باشد.
برخی از مراجعین به تعمیرگاه گیربکس بی ام جی از تجربیات خود اینگونه بیان کرده اند:
وقتی گیربکس سرداست، تعویض از دنده 2 به 3 خیلی خشن است، اما با گرم شدن بهتر می شود یا وقتی گیربکس خیلی زیاد نگه می دارد یک دنده و بعد ناگهان تعویض می کند- عملکرد کنترل انتقال (TCU) داخل گیربکس احتمالاً خراب شده است.
علل احتمالی خرابی (ریشه مشکلات)
پس از آشنایی با علائم باید دانست چه عواملی می توانند باعث این مشکلات شوند:
1-خرابی صفحات هدایت (conductor Plate/Mechatronic Board)
یکی از نقص های بسیار رایج گیربکس 7 سرعته مرسدس، خراب شدن یا جداشدن لایههای داخلی در صفحه هدایت است. این صفحه نقش مهمی در کنترل فشار روغن و خواندن سنسورها دارد.آسیب به آن باعث اختلال در انتخاب دنده می شود.
2- سنسورهای سرعت داخلی معیوب
سنسورهایی مانند Y3/8N1(سرعت توربین)Y3/8N2 (سنسورداخلی) و Y3/8N3 (سنسور سرعت خروجی) ممکن است قطع یا ناهماهنگ شوند.
اگرگیربکس نتواند سرعتهای مختلف را تشخیص دهد،دنده نامناسب انتخاب می شود یا سیستم وارد حالت محافظتی می شود.
3- خرابی سولنوئیدها و شیرها
دروازه ها (Valve Body) شامل شیرهای الکتریکی (سولنوئیدها) هستند که جریان روغن را کنترل می کنند. اگر یکی از این قطعات خراب شود یا راه آن مسدود شود، انتقال فشار روغن به درستی انجام نمی شود و تعویض دنده مختل می شود.
4- کثیفی یا استهلاک روغن گیربکس
اگر روغن گیربکس به مرور زمان آلوده یا تغییر خواص دهد (ویسکوزیته پایین تر یا آلودگی جامدات)، روانکاری کمتر شده و اجزای داخلی تحت فشار بیشتری فعالیت می کنند. این امر باعث سایش، خطاهای سنسوری و خرابی زودرس می شود.
5-نقص در ماژول کنترل یا آسیب الکتریکی
مشکل در بخش الکترونیکی کنترل (TCM/مدول داخلی گیربکس) می تواند فرمان های نادرست صادر کند، خوانش سنسور را ناصحیح بخواند یا عمل تعویض را نادرست انجام دهد. این احتمال مخوصاً در طراحی ای که کنترلر داخل محفظه گیربکس است بیشتر است.
6-مشکلات خنک کنندگی یا فشار روغن پایین
اگر سیستم خنک کن گیربکس (رادیاتور گیربکس یا میسر خنک کن ) دچار نقص شود، دمای روغن بالا می رود و فشار کافی در سیستم ایجاد نمی شود. این وضعیت باعث اختلال در عملکرد هیدرولیکی و تأخیر در تعویض دنده می شود.
7- سایش شدید قطعات داخلی
قطعاتی مانند دندهها، صفحات کلاچ داخلی،بلبرینگها و اجزای دیگر به مرور فرسوده می شوند. وقتی سایش زیاد شود، هماهنگی بین اجزا کاهش می یابد و عملکرد گیربکس مختل می گردد.
راهکارها و اقدامات پیشنهادی خرابی گیربکس 7 سرعته
1-خواندن کد خطاها با دیاگ تخصصی
بادستگاه اسکنر مرسدس(مثل Star Diagnostic یا سایر اسکنرهای سازگار) کدخطاهای گیربکس را بخوانید.خطاهایی مانند p0722،p0721،p0718،p0717 و سایر کدهای مرتبط می توانند نقطه شروع خوبی برای تشخیص باشند.
2-بررسی و تعویض روغن و فیلتر گیربکس
اگر روغن خیلی قدیمی یا کثیف باشد، تعویض کامل آن به همراه فیلتر می تواند بسیاری از مشکلات مرتبط با روانکاری را کاهش دهد.همچنین تمیزکاری مسیرهای روغنی ممکن است کمک کند.
3-بازبینی کارت کنترل (Conductor Plate) و تعمیرآن
اگر مشکل از صفحه هدایت باشد، تعمیریابازسازی آن یکی از گزینه هاست. متخصصان الکترونیک می توانند لایههای معیوب را تعمیر یا تعویض کنند.
4- تعویض یا تعمیر سولنوئیدها و اجزای شیر هیدرولیک
اگر یکی از شیرها یا سولنوئیدها خراب باشد، تعویض آن قطعه می تواند مشکل را حل کند.این کار معمولاً در سطح گیربکس انجام می شود ونیاز به دقت دارد.
5- تعمیر یا تعویض ماژول کنترل(TCM/مدول داخلی گیربکس)
اگر ماژول کنترل خراب است،باید آن را تعمیر، بازسازی یا تعویض نمود.البته در طراحی 7G مرسدس، این ماژول داخل گیربکس است و عملیات تعمیر یا تعویض سخت تر است.
6- اطمینان از سیستم خنک کن گیربکس
بررسی مسیر خنک کن، رادیاتور گیربکس و اتصالات آن ضروری است تا دمای روغن کنترل شود و فشار کافی حفظ گردد.
7- به روزرسانی نرم افزار TCM/کنترلر گیربکس
دربرخی موارد،تولید کننده (مرسدس) نرم افزار جدیدی برای بهبود الگوریتم تعویض دنده ارائه داده است.
به روزرسانی می تواند برخی رفتارهای خسنی که ناشی از الگوریتم های قدیمی است را بهبود دهد.
8- تعویض کل گیربکس (به عنوان آخرین راه حل)
اگر خرابی شدید است (مانند آسیب گسترده در قطعات داخلی یا سایش زیاد)، ممکن است نیاز به تعویض کامل گیربکس با یک واحد نو یا بازسازی شده باشد.
نکات پیشگیری و نگهداری برای افزایش عمر گیربکس
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. در ادامه توصیه های مهم برای جلوگیری از خرابی زودرس گیربکس 7 سرعته :
- تعویض دوره ای روغن و فیلتر گیربکس
با توجه به توصیه سازنده، هر فاصله مشخص (مثلا هر 60 تا 120 هزار کیلومتر یا کمتر در شرایط سخت) روغن گیربکس را تعویض کنید.روغن تازه باعث روانکاری بهتر و کاهش سایش قطعات می شود.
- استفاده از روغن استاندارد و باکیفیت بالا
استفاده از روغنی که مشخصات سازنده (ویسکوزیته،افزودنی ها) را دارد، اهمیت زیادی دارد.استفاده از روغن نامناسب می تواند باعث آسیب به قطعات شود
- پرهیز از اعمال بارسنگین ناگهانی
شرایطی مانند شتاب گیری شدید،خمل بار سنگین یا رانندگی در سر بالایی ها به مدت طولانی می تواند فشار زیادی به گیربکس بیاورد و عمر آن را کاهش دهد.
- گرم کردن گیربکس در هوای سرد
درهوای بسیارسرد،قبل از رانندگی شدید، اجازه دهید گیربکس و موتور به دمای کاری برسند تا روانکاری کامل انجام شود و تنش کمتر شود.
- کنترل وضعیت خنک کن گیربکس
سیستم خنک کن گیربکس باید سالم باشد و جریان خنک کن مناسب داشته باشد تا دمای روغن در حد معقول باقی بماند.
- چک کردن دورهای سطح و کیفیت روغن گیربکس
اگر سطح روغن کاهش یابد یا رنگ آن تیره یا بوی سوختگی دهد، فوراً بررسی کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
- بروزرسانی نرم افزار گیربکس (TCM)در مراکز مجاز
اگر شرکت مرسدس بروزرسانی نرم افزاری برای گیربکس را ارائه کند،انجام آن می تواند رفتار تعویض دنده را بهبود ببخشد.
- پایش و رفع خطاهای کوچک به موقع
اگر حتی یک علامت کوچک دیده شد (مثل سختی در تعویض دنده یا لرزش جزئی) بهتر است سریعاً بررسی شود تا به خرابی بزرگ تبدیل نشود.
جمع بندی و نتیجه گیری
گیربکس 7 سرعته مرسدس بنز از لحاظ مهندسی پیشرفته و عملکرد روان گزینه ای قدرتمند در خط تولید مرسدس است، اما نقاط ضعف خاص خود را نیز دارد. به خصوص در زمینه کنترل الکترونیکی و ارتباط بین روغن و ماژول کنترل داخل گیربکس
اگر علائمی مانند تاخیر تعویض دنده، تعویض ناگهانی، لرزش، ورود به حالت محافظتی (Limp Mode) با خطاهای سنسور مشاهده کردید، باید سریعا به تعمیرگاه گیربکس بی ام جی مراجعه کنید یا به نزدیک ترین تعمیرگاه گیربکس ؛ تعویض به موقع روغن، مراقبت نرم افزاری و کنترل دورهای قطعات داخلی می تواند عمر گیربکس شما را به میزان چشمگیری افزایش دهد.